Asbest is een product dat tot eind van de vorige eeuw veel gebruikt is voor woningen, gebouwen, treinen en schepen vanwege zijn stevigheid en hittebestendigheid. In 1993 werd het gebruik van alle vormen van asbest verboden, omdat de schadelijke effecten van blootstelling aan asbest duidelijk werden. Het grootste risico lopen o.a. arbeiders die gewerkt hebben met asbest, auto-, woning-, of scheepsvaartmonteurs, en bouwvakkers. Één van de ziekten die door asbest veroorzaakt kan worden is asbestose, in de volksmond bekend als de stoflong.

Wat is asbestose?

Asbestose is een vorm van longfibrose die ontstaan na langdurige blootstelling aan asbest. Binnen de longen treedt bindweefselvorming op. Daardoor kunnen de longen minder zuurstof opnemen. De patiënt ontwikkelt kortademigheidsklachten die hem of haar ook fataal kunnen worden. Over het voorkomen van asbestose in Nederland is weinig gepubliceerd. In Amerika wordt verwacht dat de komende 20 jaar, jaarlijks 1200 individuen zullen komen te overlijden als gevolg van asbestose.

Asbestose kan tot wel 20-30 jaar na het eerste asbestcontact tot uiting komen.  De patiënt gaat dan naar het ziekenhuis met kortademigheidsklachten.  De longen zijn dan doorgaans al ernstig getroffen door bindweefselvorming. Mensen die langdurig zijn blootgesteld aan asbest kunnen ook verdikkingen van het longvlies ontwikkelen, zogenaamde pleurale plaques. Dit is geen vorm van longfibrose en levert doorgaans geen kortademigheidsklachten op.

Genetica en asbestose

Patiënten met longfibrose hebben vaak een specifiek genetisch kenmerk. Hiervan is ook bekend dat het ziektebeloop anders is van patiënten met dit genetisch kenmerk vergeleken met patiënten die dit niet hebben. Van patiënten met asbestose is dat nog niet bekend.

In dit onderzoek willen wij antwoord krijgen op een aantal onderzoeksvragen:

1.) Hebben patiënten met asbestose hetzelfde genetische kenmerk als patiënten met longfibrose?

2.) Hebben patiënten met pleurale plaques dit genetische kenmerk niet?

3.) Lijkt de ziekteontwikkeling van patiënten met asbestose en het genetische kenmerk op die bij idiopathische longfibrose?

Om antwoord te krijgen op deze vragen zullen wij patiënten met asbestose of pleurale plaques vragen om buisjes bloed in te leveren zodat wij deze kunnen gaan onderzoeken. Uit dit bloed wordt DNA geïsoleerd waarmee het hierboven beschreven genetische kenmerk zal worden onderzocht. De resultaten van een pilotstudie (met een klein aantal asbestose patiënten) verricht in onze onderzoeksgroep zien er veelbelovend uit.

Samenwerking

Voor dit onderzoek wordt er samengewerkt met het ILD-expertisecentrum (Interstitiële longziekten) en met het instituut voor asbestslachtoffers.